“… Για να είσαι ελεύθερος πρέπει απλούστατα να είσαι ελεύθερος χωρίς να ζητάς την άδεια κανενός. Πρέπει να έχεις τη δική σου άποψη γι’ αυτό που έχεις κληθεί να κάνεις και να την τηρείς, να την ακολουθείς, χωρίς να υποκύπτεις ή να συμορφώνεσαι στις περιστάσεις: Αυτή η ελευθερία όμως απαιτεί πλούσια εσωτερικά αποθέματα, υψηλού βαθμού αυτογνωσία και συναίσθηση της ευθύνης απέναντι στον εαυτό σου, συνεπώς απέναντι στους άλλους.
Δυστυχώς, το τραγικό είναι ότι δεν ξέρουμε πώς να είμαστε ελεύθεροι. Απαιτούμε ελευθερία για τον εαυτό μας εις βάρος όλων των άλλων και δεν εννοούμε να παραιτηθούμε από το παραμικρό για χάρη κάποιου άλλου. Θα το θεωρούσαμε καταπάτηση των ατομικών μας δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Σήμερα όλοι πάσχουμε από άμετρο εγωισμό. Και αυτό δεν είναι ελευθερία. Ελευθερία σημαίνει ότι μαθαίνεις να έχεις απαιτήσεις μόνο από τον εαυτό σου, όχι από τη ζωή ή από τους άλλους. Και να ξέρεις να δίνεις. Ελευθερία σημαίνει θυσία εν ονόματι της αγάπης.
Και για να μην υπάρξει παρανόηση: μιλάμε για ελευθερία με την θεμελιακή, ηθική έννοιά της. Δεν πάμε να επικρίνουμε τις αναντίρρητες αξίες και τα επιτεύγματα που διακρίνουμε στις ευρωπαϊκές δημοκρατίες. Ωστόσο, οι συνθήκες σε αυτές τις δημοκρατίες, υπογραμμίζουν το πρόβλημα του πνευματικού κενού και της μοναξιάς του ανθρώπου. Δημιουργείται η εντύπωση, ότι στον αγώνα για πολιτικές ελευθερίες – που είναι σημαντικότατες – ο σύγχρονος άνθρωπος λησμόνησε μία ελευθερία που απολάμβανε παλιότερα : Να μπορεί να δίνεται στην εποχή και στην κοινωνία που ζει…. “
— Andrei Arsenyevich Tarkovsky
“Σμιλεύοντας το χρόνο”
“Запечатлённое время”, 1986 (Sculpting in Time)
Μετάφραση: Σεραφείμ Βελεντζας 1987 – Εκδόσεις Νεφέλη
